Fase
1

Analyse

Een analyse van de woonzorgopgave in de gemeente/regio vormt de basis voor een goede woonzorgvisie. Door de lokale situatie, wensen, trends en ontwikkelingen in beeld te brengen komt u erachter wat precies de lokale opgaven zijn op gebied van wonen, zorg, welzijn en leefbaarheid. En weet u wat u te doen staat. Zo kunt u het belang en de urgentie van de opgave beter over het voetlicht brengen en hier met partners het gesprek over aangaan. Voor het maken van een goede analyse zijn veel data beschikbaar. Op deze pagina vindt u allerlei bronnen die bruikbaar zijn bij het maken van een woonzorganalyse.

Vragen bij een woonzorganalyse

Hoe ziet de bevolkingsopbouw er in uw gemeente uit? Welke voorzieningen zijn er in de verschillende wijken/kernen? Hoeveel geclusterde woonvormen zijn er? Hoeveel woningen zijn geschikt om aan te passen? Wat zijn de woonwensen van ouderen? Hoe ziet de demografische ontwikkeling eruit? Wat is de verwachte ontwikkeling van de zorgvraag? Welke woningbouwplannen liggen er?

Dit is een greep uit de vragen die aan de orde komen bij het maken van een goede analyse van de woonzorgopgave. Hiervoor zijn al veel data beschikbaar. Deze data zijn verzameld door verschillende instanties. Op deze pagina de belangrijkste bronnen.

Weten wat er speelt in uw regio? Onderaan op deze pagina staan infographics waarin de woonzorgopgave per zorgkantoorregio helder in beeld is gebracht.

Daarnaast is het goed om (toekomstige) ouderen zelf te betrekken. Er zijn overal in Nederland ouderenbonden actief die graag hun expertise inbrengen.

Op zoek naar inspiratie? Goede voorbeelden van woonzorganalyses vindt u hier.

De eerste stap

Nog geen idee hoe een woonzorganalyse eruitziet, of wilt u zich eerst oriënteren? De publicatie ‘Langer thuis; werk in uitvoering’ van Platform31 is een waardevolle handreiking ter inspiratie van beleidsprofessionals die aan de slag willen met onderzoek naar de woonzorgopgave.

Demografische gegevens

Waar krijg ik inzicht in mijn lokale demografische ontwikkeling?

Onder andere bij de regionale kerncijfers van het CBS en de Primos-databank (via WoON).

Het Fries Sociaal Planbureau monitort de bevolking en sociale samenhang in Friese gemeenten.

Ook de Monitor Ouderenhuisvesting van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties is te raadplegen. De Monitor heeft als doel een breed beeld te geven van de woonsituatie van ouderenhuishoudens vanaf 55 jaar. Deze cijfers zijn beschikbaar in een database op nationaal, regionaal en lokaal niveau.

Waar vind ik toekomstprognoses?

Waar vind ik toekomstprognoses?

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) houdt een pagina bij over regionale bevolkingsprognoses tot 2050. Onder de kop ‘data en kaarten’ staan documenten die tot op gemeenteniveau prognoses uitlichten (bijvoorbeeld spreadsheets over kerncijfers en bevolkingsontwikkeling).

De website Kennis voor Krimp houdt een overzicht bij met publicaties over bevolkingsontwikkeling: zowel nationale prognoses als zaken die spelen in specifieke krimpgebieden.

Het Fortuna-model van ABF voorziet in prognoses op het vlak van wonen en zorg. Met de prognose worden het huidige aanbod en de toekomstige vraag naar wonen en zorg in beeld gebracht, zowel extramuraal als intramuraal.

Gegevens zorgbehoefte

Hoe ziet het huidige zorggebruik in mijn gemeente eruit?

Via Waarstaatjegemeente.nl is snel inzicht te krijgen in actueel zorggebruik. Onder het onderwerp 'openbare orde en veiligheid' staan ziekenhuisopnames vermeld. Het onderwerp ‘gezondheid’ geeft inzicht in het zorggebruik per gemeente. Hier staat bijvoorbeeld vermeld hoeveel procent van de inwoners wijkverpleging gebruikt of mantelzorg heeft.

Regioinbeeld.nl geeft ook informatie en grafieken over de huidige stand van zaken en toekomstige ontwikkelingen op gebied van zorg. U kunt gericht zoeken op zorggebruik, zorgaanbod, bevolkingsontwikkeling en de sociale omgeving.

Met de WMO-monitor kunt u antwoorden krijgen op specifieke vragen rondom lokaal zorggebruik, zoals “Wat zijn de verwachtingen voor de zorgomvang voor de komende jaren?” en “Hoe zou de eigenbijdrageregeling eruitzien als tarieven worden aangepast, en welk effect heeft dit op verschillende demografische groepen?”

De WoonZorgwijzer is een instrument om de (lokale) beleidsvorming op het gebied van wonen, zorg en ondersteuning te faciliteren. Gemeenten die zijn aangesloten op de database kunnen op een laag geografisch schaalniveau zien waar mensen met een bepaalde aandoening wonen en welke beperkingen zij mogelijk ervaren.

- Sub - Zorgbehoefte

Wat is de zorgbehoefte en zorgvraag van de kwetsbare populatie in mijn gemeente?

De WoonZorgwijzer deelt gedetailleerde informatie over de specifieke zorgbehoeftes in elke gemeente. Gemeenten die zijn aangesloten op de database kunnen bijvoorbeeld opzoeken tot in welke maat dementie, zintuigelijke aandoeningen of hersenletsel speelt bij hun inwoners.

Op mijnkwaliteitvanleven.nl vullen 25.000 zorgbehoevenden tweemaal per jaar vragenlijsten in over hun kwaliteit van leven, zorgbehoefte en zorggebruik. Resultaten zijn per gemeente geïnventariseerd en tonen lokale knelpunten.

Het Fries Sociaal Planbureau monitort de zorg en gezondheid in Friese gemeenten.

Platform31 deed landelijk onderzoek naar de woonbehoeften van zorgdoelgroepen en deelde de resultaten in een publicatie.

- Sub - meer inzicht

Waar klop ik aan om nog meer inzicht in het thema zorg te krijgen?

Vektis focust op het toegankelijk maken van zorgdata. De organisatie publiceert documenten over allerlei zorgthema’s, van geestelijke gezondheidszorg tot zorg in de gemeente. De organisatie kan ook onderzoek op maat leveren.

Platform31 maakt in de publicatie ‘Langer thuis: een verkenning’ inzichtelijk hoe welke woon- en zorgbehoeften ouderen met een zorgbehoefte hebben.

Het SCP publiceerde een kennissynthese over de zorg voor zelfstandig wonende 75-plussers, knelpunten en toekomstige ontwikkelingen.

Gegevens woningmarkt

Hoe ziet de huidige woonvoorraad in mijn gemeente eruit?

Tot op gemeentelijk niveau inzicht krijgen in de woonvoorraad is mogelijk met de Syswov-databank. Deze databank geeft weer hoeveel en wat voor type woningen er waar zijn. Van koop/huur/sociale huur tot aan nieuwbouw/sloopprojecten.

Gedetailleerde informatie over huurtoeslag (van exacte totaalbedragen tot informatie over eigen bijdrages) kan tot op postcodeniveau worden ingewonnen via de HCIB-databank.

Via Waarstaatjegemeente.nl (thema wonen en zorg) kunt u snel een basisoverzicht krijgen met de belangrijkste gemeentecijfers over de woonvoorraad en samenstelling van het woonaanbod.

RIGO heeft per gemeente het aanbod aan geclusterde woonvormen voor ouderen in beeld gebracht.

Onderzoek van ANBO en ActiZ maakt duidelijk wat de financiële impact van de vergrijzing is voor het woningbeleid van gemeenten.

Companen ontwikkelde een beslisboom Woningaanpassingen, om snel inzichtelijk te maken welk deel van de voorraad met een beperkte investering geschikt is te maken voor het langer thuis wonen van ouderen voor met name mensen met een mobiliteitsbeperking.

-sub - toekomstige woningmarkt

Hoe ziet de toekomstige woningmarkt in mijn gemeente eruit?

Regionale prognoses tot 2025 over de woningmarkt kunt u vinden in de woningmarktanalyse van ING.

Met de Primos-databank (via WoON) kunnen prognoses gemaakt worden over de woonvoorraad tot aan 2050, tot op COROP-niveau. Uitkomsten zijn ook via kernrapportages beschikbaar.

Met de ANBO-ActiZ database geeft inzicht in de ontwikkelingen in het aantal ouderen en hun mobiliteitsbeperkingen en woonsituatie inclusief voorzieningen. Ook geeft het inzicht in de geschatte financiële kosten van benodigde woningaanpassingen. Dit kan op niveau van provincie, regio en gemeente.

-sub - Agenda en leefomgeving

Hoe ziet de agenda van de woningcorporaties eruit?

Huidige activiteiten en prioriteiten van woningcorporaties in elke regio zijn in te zien via de Regiokaarten van Aedes.

Via de BTiV-monitor zijn activiteiten en prioriteiten van Nederlandse woningcorporaties kwantitatief in beeld gebracht. Deze monitor is op nationale schaal.

Hoe zit het met de leefomgeving in mijn gemeente?

Tot op wijk-, buurt- en postcodeniveau geeft de Leefbarometer tweejaarlijks actuele informatie over leefbaarheidsstandaarden. De Leefbarometer geeft geen toekomstprognoses.

Het Fries Sociaal Planbureau monitort de beschikbaarheid, betaalbaarheid en tevredenheid van wonen in Friese gemeenten.

Woonzorgopgave in cijfers

--

In welke fase zit mijn gemeente?

Taskforce Wonen en Zorg bestaat uit: