De Miente in Gorredijk is zo een geclusterde woonvorm mét een ontmoetingsruimte. Deze ruimte is niet alleen bedoeld voor de bewoners van het complex, maar ook voor mensen uit de buurt. Het wordt niet voor niets een ‘Wonen-in-de-wijk-locatie’ genoemd. De ontmoetingsruimte is toentertijd zonder subsidie gerealiseerd. Hoe is de ontmoetingsruimte dan wel gerealiseerd? Zou de subsidie de realisatie makkelijker hebben gemaakt? We spraken erover met Anke Huizenga, bestuurder bij de verantwoordelijke zorgorganisatie ZuidOostZorg.
Anke begint het gesprek met een duidelijke boodschap: “In mijn ogen heb je een gedegen plan nodig om een nieuwe woonvorm te kunnen realiseren én te kunnen behouden. Het gaat erom dat het initiatief goed doordacht en duurzaam is, zodat het op zichzelf kan functioneren. Een subsidie is een mooie kick-start om de realisatie van een ruimte te financieren, maar veel belangrijker is het achterliggende plan dat het initiatief draaiende houdt als de subsidie op is.” Met die insteek heeft ZuidOostZorg ook flink (financieel) geïnvesteerd in de geclusterde woonvorm en huurt zij de ontmoetingsruimte in De Miente voor tenminste 10 jaar. De organisatie gelooft dat het met haar infrastructuur mogelijkheden biedt voor anderen. Anke licht dit toe: “Wij werken vanuit de gedachte dat we ruimten en activiteiten met elkaar moeten delen, zodat meerdere partijen er iets aan hebben. Net zoals het principe van Uber en AirBnB eigenlijk, waar stilstaande auto’s en leegstaande kamers voor andere doeleinden worden gebruikt. In De Miente is dat nu ook zo. We hebben daar ruimten die voor meerdere doeleinden en voor meerdere partijen worden gebruikt. Dit is echter niet vanzelf tot stand gekomen. Het pand is van woningbouwcoöperatie Elkien en heeft verschillende ruimtes. Deze ruimtes kunnen worden gedeeld met meerdere partijen om bijvoorbeeld activiteiten te organiseren. Maar daarbij is het belangrijk dat álle betrokken partijen het met elkaar eens worden. Het gaat dus niet alleen om het openstellen van ruimten, maar ook om het actief samenwerken. Zonder deze inzet, komt het anders niet op gang.”
De voormalige verzorgingshuizen van ZuidOostZorg, die wonen-in-de-wijk-locaties geworden zijn, bevinden zich in wijken waar veel ouderen wonen. Deze locaties zijn niet alleen toegankelijk voor bewoners, maar ook omwonende ouderen kunnen gebruik maken van de ruimten en de faciliteiten. Deze ontmoetingsruimten beperken zich niet tot alleen het ontmoeten van anderen. Anke: “We zorgen ervoor dat we met de juiste partijen samenwerken en zo faciliteiten aanbieden waar de bewoners en omwonenden écht iets aan hebben. Wij geloven dat ontmoeten, net zoals in beweging zijn en goed eten, bijdraagt aan zolang mogelijk gezond blijven en zelfstandig functioneren. We willen zorgen dat mensen zo laat mogelijk in het zorgsysteem terechtkomen. De ontmoetingsruimten zijn dus ontzettend belangrijk hiervoor.”
Het lastige aan het realiseren van geclusterde woonvormen met ontmoetingsruimten is volgens Anke dat iemand de regie moet gaan voeren. Er moet (financieel) geïnvesteerd worden met als doel om een duurzaam concept met vele partijen te realiseren. “In het geval van De Miente hebben wij ervoor gekozen om als zorgorganisatie de regie zelf in handen te nemen, (financieel) te investeren en samen met de betreffende woningbouw corporatie tot nieuwe woonvormen en een nieuw concept te komen”, aldus Anke. “Dat is een flinke investering en kost veel tijd”, legt ze uit. En dat is precies waar de subsidie SOO volgens Anke ondersteuning kan bieden: zorgen dat er een coördinerend persoon komt, die alles regelt en écht dingen voor elkaar krijgt. “Door nauw samen te werken met andere partijen, ontstaat er een gezamenlijk gevoel van verantwoordelijkheid. Uiteindelijk streef je allemaal naar hetzelfde doel; samen bouwen aan een nieuw wonen en zorg landschap die van betekenis is voor de (nieuwe generatie) ouderen”, sluit Anke af.
Gemeenschappelijke ruimten in wooncomplexen voor ouderen zijn belangrijke plekken voor ontmoeting. Toch worstelen veel organisaties met de financiering van deze ruimten. Er is (nog) geen blauwdruk voor de financiering van gemeenschappelijke ruimten. Iedere locatie, iedere groep bewoners heeft iets anders nodig, maar het moet mogelijk zijn om algemene handvatten te ontwikkelen die kunnen bijdragen aan succesvolle financiering. Het campingbaas model is een interessante manier om naar deze opgave te kijken.
Wil je meer weten over de Stimuleringsregeling ontmoetingsruimten in ouderenhuisvesting (SOO)? Bezoek dan de website 'Woningmarktbeleid' van het Ministerie van BZK.